Tussenhuids

Manus Groenen

In het oeuvre van Jos van der Sommen (1961) laat hij ons rationele houvast op de zichtbare werkelijkheid los. De wijze waarop we de wereld om ons heen duiden wordt door Van der Sommen ontrafelt en de elementen die overblijven worden op nieuwe manieren vervlochten in zijn werk. In tekeningen en schilderijen brengt hij beelden bij elkaar die nieuwe associaties oproepen; een eenduidige verklaring voor dit samenkomen wordt niet gegeven. Bij het samenbrengen speelt het schilderkunstige een belangrijke rol. De ene keer komen beeldelementen samen als een collage van losse onderdelen, verspreid over het beeldvlak, andere keren vallen ze samen als een complexe stapeling van motieven die een interessante gelaagdheid tot gevolg heeft. Van der Sommen put voornamelijk uit eigen registraties, schetsen en aantekeningen van momenten die hij zelf aantreft. Zijn blik wordt getrokken door momenten waarop de werkelijkheid zich vreemd aandient, zoals wanneer een man als vanzelfsprekend met twee vogels op zijn schouders door een park loopt (Fluisterend kijken, 2019). Dit soort ontmoetingen kunnen om de hoek plaatsvinden, maar vaker vindt hij ze tijdens reizen in het buitenland. Van der Sommen beweegt over de wereld met een gevoeligheid voor gebeurtenissen die het alledaagse lijken te overstijgen. In zijn werk komen deze ervaringen samen in een universum dat buiten tijd en lokaliteit lijkt te bestaan. Zo komen alleen al in Tussenhuids beelden uit Japan, Parijs en de Verenigde Staten bij elkaar. De man in het werk Been There Done That (2019) trok bijvoorbeeld de aandacht van Van der Sommen tijdens een reis naar Japan. Door zijn jaren dertig pak was hij een vreemdeling in zijn hedendaagse context. Hij vindt een nieuw onderkomen in de ongedefinieerde blauw/gele ruimte op het schilderij, waar hij voor een Amerikaanse horizon wordt geplaatst en een toerist wordt in het hier en nu van de schilderijen van Van der Sommen. 


Catalogus Tussenhuids

De Cacaofabriek Helmond